رژیم غذایی در بیماری کم خونی آنمی
به کاهش اندازه یا تعداد گلبول های قرمز خون یا محتوای هموگلوبین آنها، آنمی گفته می شود. آهن، ویتامین B12 و اسید فولیک، از جمله مواد مغذی هستند که کمبود آنها می تواند موجب کم خونی های وخیم شود.
پروتئین مورد مصرف در بیماری کم خونی آنمی
مصرف رژیم غذایی پر پروتئین (حاوی 5/1 گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) در بهبود عملکرد کبد و تجدید گلبول های خون، در بیماری آنمی موثر است.
فیبر مورد مصرف در بیماری کم خونی آنمی
سبزیجات دارای برگ سبز، غنی از آهن و اسید فولیک هستند؛ بنابراین رژیم غذایی باید غنی از این مواد باشد.
ویتامین های مورد مصرف در بیماری کم خونی آنمی
آهن مورد مصرف در بیماری کم خونی آنمی
متخصصین معمولا برای درمان کمبود آهن، آهن خوراکی را تجویز می کنند.
در صورتی که کم خونی آنمی با مکمل یاری آهن اصلاح نشود؛ موارد زیر می توانند در توجیه این پدیده مطرح شوند:
- عدم مصرف دارو توسط بیمار طبق تجویز پزشک
- ادامه ی خونریزی با سرعتی بیش از آنکه مغز استخوان بتواند گلبول های سرخ جدید را جایگزین کند.
- عدم جذب آهن مکمل یاری شده، به دلیل استئاتوره (مدفوع چرب)، سلیاک یا همودیالیز
در این شرایط تجویز وریدی آهن، به شکل آهن- دکستران، ممکن است ضروری باشد.
فولات مورد مصرف در بیماری کم خونی آنمی
در صورت کمبود فولات، افزایش نیاز به فولات و یا کاهش جذب فولات، مصرف فولات توصیه می شود.
ویتامین B12
درمان معمولا به صورت تزریق داخل عضلانی یا زیرجلدی ویتامین B12، صورت می گیرد؛ پس از مشاهده نتایج مقدماتی بهبود، تکرر تزریق کاهش می یابد.
علل کم خونی
- دریافت ناکافی آهن
- جذب ناکافی به علت اسهال، آکلریدی (فقدان اسید معده)، بیماری های روده ای مانند سلیاک، گاستریت آتروفیک (ورم معده مزمن)، گاستروکتومی کلی با جزئی (عمل جراحی برای برداشتن تمام یا بخشی از معده)، تداخل داروها
- بهره وری ناکافی ثانویه به اختلالات مزمن گوارشی
- افزایش نیازمندی های آهن برای افزایش حجم خون در دوران رشد، که طی بارداری، شیرخواری، نوجوانی و شیردهی اتفاق می افتد.
- افزایش میزان دفع در اثر خونریزی های زیاد قاعدگی، خونریزی از زخم، واریس های مری، انتریت موضعی (التهاب موضعی روده)، کولیت اولسراتیو ( التهاب مزمن جدار داخلی روده بزرگ)، کرم های انگلی یا بیماری های بدخیم
- اختلال در رهاسازی آهن از ذخایر آهن به داخل پلاسما و نقصان در استفاده از آهن به علت التهاب مزمن یا سایر اختلالات مزمن
به جزء موارد استثنا، کم خونی فقر آهن در مردان عمدتا در نتیجه خونریزی ها است. خونریزی های خیلی زیاد قاعدگی، می توانند باعث کم خونی فقر آهن در زنان شوند؛ که بیشترشان از این خونریزی آگاه نیستند.
مواد غذایی مجازدر بیماری کم خونی آنمی
جگر، کلیه، گوشت گاو، میوه های خشک، نخودها و لوبیاهای خشک، آجیل، سبزیجات برگ سبز، نان و غلات کامل غنی شده، غلات صبحانه و بارهای تغذیه ای در ردیف غذاهایی هستند که بیشترین محتوای آهن را دارند.
مواد غذایی غیر مجاز در بیماری کم خونی آنمی
- چای و قهوه در صورت مصرف با وعده های غذایی، می توانند با تشکیل ترکیبات غیرمحلول آهن با تانن ها، جذب آهن را تا 50% کاهش دهند.
فولات
به دلیل غنی بودن سبزیجات با برگ سبز از آهن و اسید فولیک، رژیم غذایی باید غنی از این مواد باشد. پس از اصلاح کم خونی ناشی از کمبود اسید فولیک، بیمار باید هر روز حداقل یک واحد میوه یا سبزی تازه و خام یا یک لیوان آبمیوه بنوشد.
ویتامین B12
رژیم های گیاهخواری، مصرف الکل، عدم مصرف مکمل ویتامین B12 و مصرف اسید آسکوربیک در دوز دارویی، می توانند سبب کمبود ویتامین B12، شوند. گوشت ها (به ویژه گوشت گاو)، تخم مرغ، شیر و لبنیات غنی از ویتامین B12 هستند.