بیماری ام اس یا مالتیپل اسکلروزیس بیماری است که سیستم اعصاب مرکزی را تحت تاثیر قرار می دهد؛ برخی از افراد بر این باورند که رژیم کتوژنیک می تواند روند پیشروی بیماری ام اس را کندتر ساخته و علائم آن را کنترل کند.
رژیم کتوژنیک، رژیم محدود از کربوهیدرات بوده که دارای مقادیر متوسطی از پروتئین و مقادیر بالایی از چربی می باشد. اگرچه لازم به ذکر است که هنوز یافته‌های چندانی در تایید کاربرد این رژیم در تمام افراد مبتلا به ام اس وجود ندارد. طرفداران رژیم کتوژنیک بیان می‌کنند که این رژیم دارای اثرات بسیار موثری در کاهش وزن و کنترل بیماری های عصبی می باشد. اگرچه رژیم کتوژنیک دارای فواید بسیاری می باشد؛ اما با این حال فاکتورهایی نیز وجود دارند که افراد مبتلا به ام اس باید از آن اطلاع یابند.
فواید رژیم کتوژنیک
هدف عمده ی رژیم کتوژنیک، تغییر سوخت عمده ی بدن از کربوهیدرات به چربی می باشد. بدن انسان، کربوهیدرات موجود در مواد غذایی را به قند گلوکز تبدیل می کند؛ گلوکز به عنوان منبع انرژی استفاده شده یا برای کاربرد در مواقع بعدی در بدن ذخیره می شود؛ گلوکز سوخت مورد استفاده ی سلول های بدن می باشد. با این حال در زمانی که کربوهیدرات در دسترس بدن نباشد، بدن از چربی به عنوان سوخت مورد نیاز خود استفاده میکند.
مزایای رژیم کتوژنیک
در رژیم های کتوژنیک، سطح قند خون بدن کاهش یافته و میزان کتون های تولید شده توسط کبد نیز افزایش می یابد.؛ در پی کاهش سطح قند خون و افزایش میزان کتون ها در بدن اثرات مثبت زیر بروز می یابد:
- کاهش وزن
- محافظت از سلول های بدن
- کاهش التهاب
- کاهش میزان استرس
تاثیر رژیم کتوژنیک بر بیماری ام اس
یکی از تاثیرات مثبت وجود کتون ها در بدن، محافظت سلولی است. بنا بر مطالعات انجام شده، به نظر می‌رسد که استفاده از رژیم های کتوژنیک در افراد مبتلا به ام اس می تواند مفید واقع شود.
در سال ۲۰۱۵ کارآزمایی بالینی در کشور آلمان انجام شد، که در طی ۶ ماه ۶۰ فرد مبتلا به ام اس را مورد آزمایش و بررسی قرار داد؛ نتایج این مطالعه بیانگر آن بود که کاربرد رژیم کتوژنیک در مبتلایان به ام اس با بهبود کیفیت زندگی آنان همراه است. رژیم های کتوژنیک با کاهش سطح استرس اکسیداتیو و افزایش میزان آنتی اکسیدان ها در خون، موجب محافظت از سلول های مغزی و کاهش روند بیماری های دژنراتیو عصبی می گردند. با این حال محققان بیان می‌کنند که برای اطمینان حاصل کردن از اثرات مثبت رژیم کتوژنیک، نیاز به بررسی آن در جمعیت های بیشتر و بازه های زمانی طولانی تر است.
در رژیم کتوژنیک به موارد زیر توجه کنید
- خستگی: افزایش سطح کتون ها در بدن فرد، موجب کاهش اشتها و کاهش وزن در آنان می‌گردد؛ با این حال وجود کتون در خون می تواند سبب ایجاد احساس خستگی در افراد گردد.
- یبوست: میزان فیبر دریافتی در رژیم کتوژنیک، می تواند احتمال بروز یبوست را افزایش دهد.
مواد غذایی مجاز و غیرمجاز در رژیم کتوژنیک
چربی ها در رژیم غذایی کتوژنیک
سهم زیادی از کالری دریافتی در رژیم کتوژنیک از چربی ها تامین می گردد؛ اما با این حال باید توجه داشته باشید که همه ی انواع چربی، مورد تایید نیستند. پرهیز از به کار بردن اسیدهای چرب ترانس و روغن های هیدروژنه توصیه می گردد. افزایش دریافت چربی‌های غیر اشباع نیز در این افراد توصیه می شود.
برخی از انواع چربی های سالم در رژیم کتوژنیک شامل موارد زیر هستند:
- روغن زیتون
- آووکادو
- مغزیجات مانند بادام و پسته
- ماهی های چرب مانند سالمون و ساردین
پروتئین ها در رژیم کتوژنیک
در رژیم کتوژنیک، پروتئین ها از هر دو منبع گیاهی و حیوانی تامین می گردند:
- گوشت
- لبنیات
- تخم مرغ
- مغزیجاتی مانند بادام زمینی