دانشمندان تا کنون به طور واضح بیان نکرده اند که چه فاکتورهایی موجب بروز دیابت نوع 2 می گردد؛ فاکتورهای خطری مانند سابقه خانوادگی، اضافه وزن و ابتلا به پره دیابت (پره دیابت وضعیتی است که در آن اگرچه قند خون تاحدودی بالاست ولی بیمار همه ملاکهای دیابت را ندارد.) از عمده ترین عوامل ابتلا به دیابت نوع 2 هستند. میوه، حاوی قند بوده اما در صورت مصرف متعادل آن در رژیم غذایی، دارای اثرات مضر نمی باشد.
در این مقاله به بررسی این می پردازیم که دیابت چیست؟ خوردن بیش از حد میوه، چگونه موجب بروز دیابت می شود؟ و مقدار متعادل میوه ی دریافتی در هر روز چقدر است؟
دیابت چیست؟
به افزایش سطح قند خون یک فرد دیابت گفته می شود. دیابت دارای دو نوع اصلی است.
دیابت نوع 1، در کودکان و افرادی که توانایی سنتز هورمون انسولین را ندارند، پدید می آید. تا کنون راهی برای پیشگیری از بروز دیابت نوع 1 شناخته نشده است.
شایع ترین نوع دیابت، دیابت نوع 2 است، که احتمال بروز آن در هر سنی وجود داشته و با بالا رفتن سن، احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 بیشتر می شود. در مبتلایان به دیابت نوع 2، سلول ها توانایی پاسخ دهی مناسب به هورمون انسولین را ندارند؛ به عدم پاسخ دهی مناسب به هورمون انسولین، مقاومت به انسولین نیز گفته می شود.
هورمون انسولین موجب انتقال قند خون به سلول های بدن می شود و سوخت مورد نیاز سلول ها را تامین می کند.
در زمان غذا خوردن، سیستم گوارشی کربوهیدرات های موجود در غذا را به قندهای ساده ای به نام گلوکز تبدیل می کند. بنابراین در صورتی که انسولین کافی در بدن وجود نداشته باشد، حجم زیادی از گلوکز، در خون باقی مانده و به سلول ها منتقل نمی شود که دارای عوارض نا مناسبی است.
با اعمال تغییراتی در سبک زندگی و رژیم غذایی خود، می توانید از بروز دیابت نوع 2 پیشگیری کنید.
آیا خوردن میوه موجب بروز دیابت می شود؟
مصرف بیش از حد قند، منجر به افزایش وزن، قند خون بالا و پره دیابت می گردد؛ که موارد ذکر شده ریسک ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش می دهند.
در صورتی که مقادیر متعادلی از میوه را در رژیم غذایی خود مصرف می کنید، لازم نیست نگران باشید؛ این مقدار میوه نه تنها موجب بروز دیابت نشده بلکه به حفظ سلامتی نیز کمک می کند. اما بالعکس، مصرف بیش از حد میوه، به دلیل محتوای بالای قند موجود در آن می تواند سبب بروز دیابت گردد.
در کل، رژیم هایی با مقادیر بالای قند، کربوهیدرات تصفیه شده و چربی اشباع ریسک ابتلا به دیابت را افزایش می دهند.
میوه ها، دارای مقادیر بالای ویتامین، مواد معدنی و فیبر می باشند که دارای نقش موثری در حفظ سلامتی هستند. مصرف میوه های تازه به جای میوه های خشک و محدود کردن دریافت آبمیوه و اسموتی در کاهش میزان قند دریافتی موثر است.
روزانه چه مقدار میوه بخوریم؟
مقدار میوه دریافتی روزانه، به فاکتورهایی مانند سن، جنس و میزان فعالیت فرد بستگی دارد. در صورتی که روزانه، کمتر از 30 دقیقه فعالیت بدنی دارید، از الگوهای زیر در دریافت میوه استفاده کنید:
|
سن
|
مقدار دریافتی روزانه
|
کودکان
|
3-2سال
|
1 فنجان
|
8-4 سال
|
1 الی 5/1 فنجان
|
13-9 سال
|
5/1 فنجان
|
دختران
|
18-14 سال
|
5/1 فنجان
|
پسران
|
18-14 سال
|
2 فنجان
|
زنان
|
30-19 سال
|
2 فنجان
|
بالای 30 سال
|
5/1 فنجان
|
مردان
|
بالای 19 سال
|
2 فنجان
|
هر یک فنجان میوه، تقریبا معادل با مقادیر زیر است:
- 1 سیب کوچک
- 32 دانه انگور
- 1 پرتقال
- 8 عدد توت فرنگی
- 1 فنجان آبمیوه خالص
میوه های خشک، محتوای قند بالاتری را نسبت به میوه های تازه دارند. 1 فنجان میوه خشک، برابر با 1 فنجان میوه تازه است.
افرادی که، روزانه بیش از 30 دقیقه فعالیت دارند نیز می توانند بیش از مقادیر توصیه شده، میوه میل کنند.
ریسک ابتلا به دیابت با مصرف میوه
افراد دارای اضافه وزن، ریسک ابتلا به دیابت بالاتری را نسبت به سایر افراد دارند. یکی از علل بروز اضافه وزن، نسبت بالای کالری دریافتی به مقدار کالری سوزانده شده است. غذاها و نوشیدنی های حاوی قند، دارای کالری بالاتری می باشند.
بسیاری از غذاهای فرآوری شده مانند بیسکوییت حاوی شکر می باشند؛ بنابراین با کاهش مصرف این غذاها، می توان کالری و قند کمتری را دریافت کرد.
در سال 2017، مطالعه ای در چین انجام شد که بیانگر ارتباط بین مصرف میوه تازه و کاهش ریسک ابتلا به دیابت بود. بر اساس نتایج این مطالعه، مبتلایان به دیابتی که میوه ی تازه ی بیشتری را مصرف کرده بودند، ریسک ابتلا به بیماری های قلبی کمتری را نیز داشتند.
اگرچه این مطالعه، علت این ارتباط را کشف نکرد، اما با این حال واضح است که مصرف میوه در مقادیر متعادل، جزء اساسی یک رژیم سالم است. محدودیت دریافت میوه ی خشک و آبمیوه نیز در کاهش دریافت قند موثر است.
بنابراین، علل ابتلا به دیابت متعدد و پیچیده بوده و خوردن میوه به تنهایی موجب بروز دیابت نمی شود؛ بلکه داشتن اضافه وزن و قند خون بالا از مهم ترین فاکتورهای ابتلا به دیابت هستند.